De Volksbank logo de volksbank

We weten steeds meer, maar begrijpen steeds minder

Vroeger zei men nog wel eens ‘kennis is macht’. Tegenwoordig ligt kennis gewoon op straat. Feiten (waar of niet waar) zijn slechts een klik verwijderd. Met Google (of Bing) vindt iedereen kennis en weetjes zo. Sterker nog, we worden ermee gebombardeerd. Netjes in soundbites of korte clips gepresenteerd.

We spreken dan ook van een kenniseconomie. Meten is weten. Dat soort mooie terminologie. En nu dan de data-economie. Data gedreven businessmodellen. Data als bron om AI’s te trainen. Data, big data en nog meer data. Zoveel data dat we het hebben over ‘data lakes’ om lekker in te kunnen verdrinken…

Ik denk dat we echter in onze onstilbare honger naar data en kennis vergeten zijn dat dit zonder begrip slechts oppervlakkig blijft. Met onze snelle economie (Fail fast! Gemak! 24/7! Instant gratification! Seamless!) gaan we voorbij aan het stilstaan. Observeren. In je opnemen. En écht begrijpen.

We hebben het soms wel over de ‘aandachtseconomie’, maar in werkelijkheid hebben we eigenlijk juist nergens meer écht aandacht voor. We nemen de tijd niet meer om onszelf, de wereld noch de ander echt te begrijpen. We denken het allemaal al lang beter te weten. Of via Google of Facebook makkelijk te weten te komen. Maar je echt ergens in verdiepen? Ho maar. Ook op school leren kinderen vooral om de volgende toets te halen. Stapelen van kennis. Daar worden we op afgerekend. Men spreekt dan over ‘leeropbrengst’.

Maar al die kennis is slechts schijn. Met weten komt namelijk niet automatisch ook begrip. Van kennis komt niet automatisch ook wijsheid. En met alle ontwikkelingen om ons heen zijn begrip en wijsheid des te meer gewenst. Maar helaas ook ‘in short supply’.

We hebben wijsheid nodig om te overzien en te begrijpen wat de AI-revolutie voor ons als mens zal betekenen. Om met goede wetten en regels te komen. Om de sociale ongelijkheid terug te dringen. Meer begrip voor onszelf en elkaar. Om de kloof tussen ‘ons’ en ‘zij’ te verkleinen. Om polarisering weer terug te draaien en onze samenleving werkbaar te houden.
We hebben wijsheid nodig om de impasse rondom de EU te doorbreken. Om met echte oplossingen voor de grote problemen van de wereld te komen. Milieu, armoede, sociale onrusten over de hele wereld en economische stagnatie in de ontwikkelde wereld.

We zeggen wel eens ‘eerst denken en dan doen’. De werkelijkheid lijkt meer zoals Loesje het verwoordde: ‘Ik denk altijd na, nadat ik iets stoms gezegd heb’. Maar met de situatie waar we onszelf en onze wereld mee geconfronteerd zien is nadenken nadat het fout gegaan is eigenlijk geen optie meer. Daarvoor staat er inmiddels te veel op het spel. Kijk maar naar alle spanningen in de samenleving en de deplorabele staat van het milieu.

Nee, we gaan de ontwikkelingen niet tegenhouden. We kunnen ze ook niet terugdraaien. Maar je ziet het rondom de schandalen bij Facebook en Google. Het is hoog tijd om de ontwikkelingen beter te doorgronden, te begrijpen en tijdig te reguleren en kanaliseren…

We moeten beter stilstaan en nadenken bij wat we wenselijk achten. Kortom: meer wijsheid is gevraagd…

Robert Enters neemt je in zijn columns mee in de wereld van financiële innovatie, trends en ontwikkelingen.

“We hebben het soms wel over de ‘aandachtseconomie’, maar in werkelijkheid hebben we eigenlijk juist nergens meer écht aandacht voor.” Robert Enters Strateeg en trendwatcher

Deel dit artikel